Hóa trị là phương pháp thường được sử dụng trong điều trị ung thư đại tràng. Các loại thuốc này được đưa vào cơ thể dưới dạng viên uống hoặc tiêm. Vậy liệu pháp hoá trị ung thư đại tràng có mang lại hiệu quả không và người bệnh cần lưu ý những gì?
Nội dung trong bài viết
Hóa trị ung thư đại tràng là gì?
Hóa trị (hóa trị) là điều trị bằng các loại thuốc có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư dưới dạng uống hoặc tiêm vào tĩnh mạch. Các loại thuốc hoá trị này đi theo đường máu và đến hầu hết các bộ phận của cơ thể. Hóa trị là phương pháp thường được sử dụng để điều trị ung thư đại trực tràng.
Các dạng khác nhau của hóa trị ung thư đại tràng
Một phác đồ hoá trị ung thư đại tràng thường bao gồm các phương pháp thực hiện như sau:
- Hóa trị toàn thân: thuốc được đưa trực tiếp vào máu của bệnh nhân qua đường tĩnh mạch hoặc đường uống vào cơ thể. Thuốc đi theo đường máu và tiếp cận các tế bào ung thư trên khắp cơ thể bệnh nhân và tiêu diệt các tế bào ung thư.
- Hóa trị khu vực: thuốc được đưa trực tiếp vào động mạch và di chuyển đến trực tràng – nơi chứa tế bào ung thư. Liệu pháp này tập trung hóa trị vào các tế bào ung thư trong trực tràng, làm giảm tác dụng phụ bằng cách ngăn không cho lượng thuốc di chuyển đến phần còn lại của cơ thể.
Vai trò của phương pháp điều trị hóa trị ung thư đại tràng
Hóa trị có thể được bác sĩ chỉ định thực hiện vào những thời điểm khác nhau trong quá trình điều trị ung thư đại trực tràng, cụ thể như sau:
- Hóa trị bổ trợ được sau khi phẫu thuật: nhằm mục đích tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật. Bởi các tế bào này quá nhỏ để nhìn thấy hoặc các tế bào ung thư có thể đã di căn đến các bộ phận khác trên cơ thể làm giảm nguy cơ ung thư tái phát bệnh sau điều trị.
- Hóa trị bổ trợ trước khi phẫu thuật (có thể thực hiện cùng xạ trị): liệu pháp này giúp thu nhỏ kích thước khối u lớn, khiến chúng bị loại bỏ dễ dàng hơn thông qua quá trình phẫu thuật ung thư đại tràng.
- Ung thư đại tràng giai đoạn tiến triển, di căn đến các cơ quan khác như gan: hóa trị được sử dụng để giúp thu nhỏ khối u và giảm bớt các biến chứng mà chúng gây ra. Hóa trị ung thư đại tràng giai đoạn cuối không có khả năng chữa khỏi bệnh nhưng liệu pháp này giúp giảm nhẹ triệu chứng, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.
Các loại thuốc hóa trị ung thư đại tràng
Liệu pháp hóa trị được tiêm theo chu kỳ, sau đó bệnh nhân sẽ có thời gian để nghỉ ngơi, phục hồi sau tác dụng của thuốc. Mỗi chu kỳ thường kéo dài trong 2 hoặc 3 tuần tùy thuộc vào loại thuốc được sử dụng. Các loại thuốc thường được sử dụng cho bệnh ung thư đại trực tràng bao gồm:
- 5-Fluorouracil (5-FU).
- Capecitabine (Xeloda), một loại thuốc viên được biến đổi thành 5-FU khi đến khối u.
- Irinotecan (Camptosar).
- Oxaliplatin (Eloxatin).
- Trifluridine và Lonsurf (Tipiracil).
Thông thường, bác sĩ sẽ kết hợp 2 hoặc 3 loại thuốc này khi điều trị cho bệnh nhân ung thư đại tràng. Đôi khi, thuốc hóa trị có thể được dùng chung với các loại thuốc nhắm mục tiêu cho bệnh nhân diễn tiến sang giai đoạn nặng.
Tác dụng phụ của phương pháp hóa trị ung thư đại tràng
Thuốc hóa trị tấn công các tế bào đang phân chia trên cơ thể, bao gồm cả tế bào ung thư và tế bào bình thường khác. Các tế bào bình thường bị ảnh hưởng bởi hóa trị và gây các tác dụng phụ không mong muốn. Tuy nhiên các tác hại này phụ thuộc vào loại, liều lượng thuốc và thời gian sử dụng của bệnh nhân. Các tác dụng phụ thường gặp của hóa trị ung thư đại tràng có thể xảy ra là:
- Rụng tóc.
- Cơ thể bị suy nhược và suy giảm trí nhớ.
- Lở miệng.
- Buồn nôn và nôn.
- Chán ăn hoặc sụt cân.
- Buồn nôn và ói mửa.
- Bệnh tiêu chảy.
- Thay đổi móng.
- Kích ứng da.
- Gây ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản trong tương lai của người bệnh.
Hoá trị ung thư đại tràng gây ảnh hưởng đến các tế bào tạo máu của tủy xương
- Tăng khả năng nhiễm trùng (do số lượng bạch cầu bị giảm).
- Giảm số lượng tiểu cầu trong máu khiến cơ thể dễ bị bầm tím và chảy máu hơn.
- Số lượng hồng cầu thấp, thiếu máu khiến cơ thể người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi.
Tác dụng phụ của các loại thuốc hóa trị ung thư đại tràng
- Tổn thương dây thần kinh: tác dụng phụ của oxaliplatin. Các triệu chứng mà thuốc gây ra: tê, ngứa ran/đau ở bàn tay hoặc bàn chân, phát ban trên da, khó thở, đau lưng, chóng mặt, gây đau khi nuốt,…
- Tiêu chảy là tác dụng phụ thường gặp của thuốc irinotecan: bệnh nhân sẽ bị mất nước nghiêm trọng nên tác hại này cần được điều trị ngay.
- Hội chứng chân tay miệng được phát triển trong quá trình điều trị bằng capecitabine hoặc 5-FU (khi tiêm truyền). Hội chứng này gây mẩn đỏ, nhảy cảm ở bàn tay, bàn chân và có thể gây loét nghiêm trọng.
Phần lớn các tác dụng phụ này có thể giảm dần sau khi kết thúc điều trị. Bên cạnh đó, người bệnh có thể được uống thuốc để ngăn ngừa hoặc giảm buồn nôn; ngậm đá lạnh trong miệng khi đang tiêm hóa chất để giảm nguy cơ bị lở miệng.
Hy vọng bài viết trên đã cung cấp những thông tin hữu ích cho bạn về hóa trị ung thư đại tràng. Ung thư đại tràng nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời bằng phương pháp hóa trị, phẫu thuật, xạ trị,… giúp kéo dài tiên lượng sống của bệnh nhân. Bên cạnh đó, người bệnh nên xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh, khoa học để hỗ trợ quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất.
- Tiến sĩ, Lương y quốc gia Ngô Đức Vượng
- Nguyên Giảng viên Đại học Đà Lạt, Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Là một nhà khoa học chân chính, một lương y giàu kinh nghiệm,
- Ông đã từng tự chữa bệnh ung thư cho mình
- Cứu chữa cho rất nhiều trường hợp bệnh viện trả về, giúp bệnh nhân tìm lại sự cân bằng sức khỏe.
- Đã xuất bản rất nhiều cuốn sách viết về tôn giáo, vũ trụ, năng lượng sinh học, các vấn đề về tinh thần
- Soạn 4 giáo trình và chuyên đề giảng dạy tại trường ĐHQG Hà Nội
- Liên tục là lao động tiên tiến
- Huy chương vàng thành tích nghiên cứu khoa học phục vụ sản xuất
- Tiến sĩ, lương y quốc gia Ngô Đức Vượng là cố vấn chuyên môn thông tin truyền tải trên website Cẩm Nang Ung Thư
