Ung thư đại tràng hình thành khi DNA trong các tế bào đại tràng phát triển đột biến khiển chúng không thể tự kiểm soát sự phát triển, phân chia và hình thành nên khối u ung thư. Vậy đâu là những nguyên nhân ung thư đại tràng phổ biến nhất hiện nay?
Nguyên nhân ung thư đại tràng chính xác hiện nay vẫn chưa thể xác định được. Tuy nhiên, các chuyên gia đã chỉ ra được các yếu tố nguy làm gia tăng khả năng mắc bệnh này như chế độ ăn uống, sử dụng rượu bia và hút thuốc lá. Bên cạnh đó còn có một số yếu tố rủi ro khác khiến nhiều người có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cụ thể như sau:
Nguyên nhân ung thư đại tràng liên quan đến yếu tố di truyền
Tiền sử gia đình
Theo các bác sĩ, nền tảng di truyền là một trong những yếu tố quan trọng làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng ở một người. Có khoảng 20% trường hợp người bệnh được chẩn đoán bệnh có liên quan đến tiền sử gia đình mắc K đại tràng. Nếu trong gia đình bạn có người thân mắc ung thư đại tràng trước 55 tuổi thì khả năng phát triển bệnh của bạn trong tương lai sẽ tăng lên gấp đôi. Nếu bạn nằm trong nhóm nguy cơ mắc bệnh này, hãy thực hiện tầm soát ung thư trước tuổi 40 để có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.
Mắc các hội chứng di truyền
Đây là nguyên nhân ung thư đại tràng có liên quan đến nhiễm sắc thể chứa thông tin di truyền bị tổn thương gây ra các khuyết tật di truyền và hình thành polyp đại tràng, ung thư đại tràng ở một người khi ở độ tuổi rất trẻ.. Các hội chứng di truyền có liên quan đến ung thư đại tràng là bệnh đa polyp tuyến gia đình (FAP), ung thư đại trực tràng không đa u di truyền (HNPCC) và hội chứng polyposis MYH (hội chứng ung thư đại trực tràng di truyền mới được phát hiện gần đây). Các hội chứng khác có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư đại tràng bao gồm: hội chứng Lynch, hội chứng Turcot và hội chứng Peutz-Jeghers.
Nền tảng chủng tộc và sắc tộc
Theo các nghiên cứu trên thế giới, người Mỹ gốc Phi có tỷ lệ mắc bệnh ung thư đại tràng cao hơn những người thuộc các chủng tộc khác. Bên cạnh đó, người Do Thái Ashkenazi cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những chủng người khác. Bác sĩ khuyến cáo những đối tượng này nên thực hiện tầm soát ung thư đại tràng ở độ tuổi từ 45 đến 50.
Nguyên nhân ung thư đại tràng liên quan đến lối sống
Chế độ ăn uống
Chế độ ăn nhiều thịt đỏ, thịt chế biến sẵn (thịt bò, thịt cừu, xúc xích,…) và giàu chất béo đã được nghiên cứu và chứng minh là có khả năng cao khiến con người mắc ung thư đại tràng. Thực phẩm chiên rán, nướng ở nhiệt độ quá cao có khả năng tạo ra các chất góp phần làm tăng nguy cơ gây bệnh. Nhiều người cho rằng quá trình tiêu hoá chất béo trong ruột non và ruột kết (đại tràng) sẽ dẫn đến việc hình thành các hoá chất gây ung thư.
Lối sống không vận động
Theo các nhà khoa học, những người có lối sống ít vận động có nguy cơ phát triển ung thư đại tràng cao hơn so với những người khác. Vì vậy, họ thường khuyến khích mọi người nên chăm chỉ tập luyện, hoạt động thể lực mỗi ngày ít nhất là 30 phút để cải thiện tuần hoàn máu, giảm nguy cơ béo phì và khoảng 25% khả năng mắc K đại tràng.
Nguyên nhân ung thư đại tràng liên quan đến hút thuốc lá và sử dụng rượu bia
Những người hút thuốc lá trong thời gian dài hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc có nguy cơ phát triển ung thư đại tràng cao. Bởi trong khói thuốc chứa các chất độc hại, chất gây nghiện có khả năng tăng nguy cơ phát triển ung thư đại tràng. Bên cạnh đó, tiêu thụ nhiều rượu bia cũng có thể dẫn đến nguy cơ ung thư đại tràng.
Các nguyên nhân ung thư đại tràng khác
Nguyên nhân ung thư đại tràng – Tuổi tác
Mặc dù ung thư đại tràng là bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng khả năng phát triển bệnh có xu hướng gia tăng sau tuổi 45. Theo các bác sĩ, có khoảng 90% trường hợp bệnh nhân được chẩn đoán K đại tràng trên 50 tuổi. Vì vậy, sau độ tuổi 50, bạn nên thường xuyên thực hiện tầm soát ung thư để có thể phòng ngừa và điều trị ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm, tăng cơ hội khỏi bệnh và thời gian sống.
Tiền sử ung thư đại trực tràng hoặc polyp đại tràng
Nếu bạn từng bị bệnh ung thư trực tràng hoặc đã từng điều trị ung thư đại tràng trước đây thì có nhiều khả năng tế bào ung thư sẽ phát triển ở các khu vực khác của đại tràng/ung thư tái phát. Bạn cũng có thể có nguy cơ cao bị ung thư đại tràng nếu bác sĩ phát hiện ra các polyp trong quá trình nội soi. Các polyp này có thể là lành tính nhưng có khả năng cao phát triển thành ung thư trong tương lai (polyp tuyến) bởi chúng phát triển khi lớp lót bên trong đại tràng xuất hiện tổn thương nhiễm sắc thể.
Viêm loét đại tràng
Bạn có khả năng phát triển bệnh ung thư trực tràng cao nếu từng mắc các bệnh như viêm ruột, viêm loét đại tràng, bệnh Crohn, viêm đường mật xơ cứng,… Đây đều là những bệnh mãn tính gây tổn thương đại tràng và có thể gây ra biến chứng là ung thư. Tuy nhiên, nguy cơ phát triển thành ung thư của một người có cao hay không phụ thuộc vào vị trí và mức độ ảnh hưởng của bệnh đến đại tràng của họ.
Nếu phát hiện ra những thay đổi tiền ung thư trong quá trình thăm khám, bác sĩ sẽ xem xét đến phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ đại tràng để ngăn ngừa ung thư đại tràng hình thành và phát triển.
Thừa cân, béo phì
Đây là nguyên nhân ung thư đại tràng và các bệnh ung thư khác gia tăng ở một người. Bởi tình trạng thừa cân, béo phì gây ảnh hưởng đến quá trình tăng sinh của các tế bào khiến các DNA bị tổn thương và dẫn đến bệnh ung thư. Bên cạnh đó, lượng chất béo trong cơ thể quá nhiều có thể làm các tế bào đột biến tăng cao và thúc đẩy sự phát triển của K đại tràng.
Bệnh tiểu đường type 2
Bệnh tiểu đường type 2 nếu không được kiểm soát sẽ làm tăng lượng insulin trong cơ thể khiến các tế bào phân chia một cách nhanh chóng và bất thường. Từ đó làm gia tăng nguy cơ phát triển các bệnh ung thư đại tràng, tuyến tiền liệt, tử cung và thận.
Trên đây là những thông tin về các nguyên nhân ung thư đại tràng phổ biến nhất hiện nay. Tuy nhiên, có các yếu tố nguy cơ không có nghĩa là bạn chắc chắn sẽ mắc bệnh trong tương lai. Bạn vẫn hoàn có thể làm giảm khả năng mắc bệnh bằng cách xây dựng lối sống khoa học, chế độ dinh dưỡng lành mạnh, có kế hoạch vận động phù hợp và thực hiện tầm soát ung thư định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Tiến sĩ, Lương y quốc gia Ngô Đức Vượng
- Nguyên Giảng viên Đại học Đà Lạt, Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Là một nhà khoa học chân chính, một lương y giàu kinh nghiệm,
- Ông đã từng tự chữa bệnh ung thư cho mình
- Cứu chữa cho rất nhiều trường hợp bệnh viện trả về, giúp bệnh nhân tìm lại sự cân bằng sức khỏe.
- Đã xuất bản rất nhiều cuốn sách viết về tôn giáo, vũ trụ, năng lượng sinh học, các vấn đề về tinh thần
- Soạn 4 giáo trình và chuyên đề giảng dạy tại trường ĐHQG Hà Nội
- Liên tục là lao động tiên tiến
- Huy chương vàng thành tích nghiên cứu khoa học phục vụ sản xuất
- Tiến sĩ, lương y quốc gia Ngô Đức Vượng là cố vấn chuyên môn thông tin truyền tải trên website Cẩm Nang Ung Thư
