Bệnh nhân ung thư đại tràng kiêng ăn gì và nên ăn gì?

Ung thư đại tràng là bệnh ung thư đường tiêu hóa nguy hiểm có khả năng di căn cao. Bên cạnh các phương pháp điều trị: phẫu thuật, hóa-xạ trị, người bệnh cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học. Với bệnh nhân ung thư đại tràng, việc duy trì một chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò rất quan trọng. Vậy ung thư đại tràng kiêng ăn gì và nên ăn gì?

Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng với bệnh nhân ung thư đại tràng

Ung thư đại tràng có thể gây ra các biến chứng như tắc ruột, thủng ruột, di căn và tác động tiêu cực đến tình trạng dinh dưỡng. Tình trạng dinh dưỡng kém khiến việc tiếp nhận điều trị, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, thể trạng của người bệnh bị ảnh hưởng bởi các phương pháp điều trị: phẫu thuật, liệu pháp miễn dịch, xạ trị, hóa trị,… khiến cơ thể mệt mỏi, cân nặng sụt giảm, chán ăn khiến thiếu hụt dinh dưỡng.

Chính vì vậy, bệnh nhân ung thư đại tràng cần được hỗ trợ dinh dưỡng để cung cấp calo, protein, năng lượng giúp cơ thể hồi phục, tự sửa chữa, hỗ trợ cho quá trình điều trị bệnh. Ngoài ra, một chế độ ăn uống cân đối, lành mạnh có thể giúp duy trì cân nặng, duy trì hệ thống miễn dịch luôn khỏe mạnh, ngăn ngừa nhiễm trùng, các biến chứng có thể xảy ra và kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

Ung thư đại tràng kiêng ăn gì?

Dưới đây là các nhóm thực phẩm bệnh nhân ung thư đại tràng nên kiêng hoặc hạn chế và loại ra khỏi chế độ ăn uống hàng ngày để đảm bảo sức khỏe:

Bệnh nhân ung thư đại tràng nên hạn chế muối

Khi bị ung thư đại tràng, hệ tiêu hóa của bệnh nhân sẽ yếu và nhạy cảm hơn. Do đó, người bệnh không nên ăn thực phẩm quá mặn, nhiều muối như thịt muối, cá muối gây viêm hoặc teo niêm mạc đại tràng, khiến ung thư phát triển mạnh hơn.

Đồ uống có cồn, chất kích thích, thuốc lá

Bệnh nhân ung thư đại tràng nên nói không với rượu bia, thuốc lá, đồ uống có ga,… Bởi các loại đồ uống này tạo áp lực cho hệ tiêu hóa, khiến tình trạng bệnh trầm trọng hơn. Đặc biệt, khói thuốc lá khiến tăng nguy cơ ung thư đại tràng và các bệnh lý khác như tim mạch, phổi.

Theo nghiên cứu của Bệnh viện Dana-Farber (bệnh viện điều trị hầu hết các loại bệnh ung thư tại Boston, Massachusetts), bệnh nhân đang điều trị ung thư đại tràng nếu uống 460mg caffein mỗi ngày có nguy cơ tái phát bệnh cao gấp 4 lần. Vì vậy, người bệnh không nên tiêu thụ đồ uống chứa cồn, chất kích thích, caffein có thể làm tăng các triệu chứng bệnh ung thư đại tràng như buồn nôn, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy,… và làm giảm tác dụng của các phương pháp điều trị bệnh.

Các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu, thịt dê,…)

Hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu nào xác định rằng bệnh nhân ung thư đại tràng có nên ăn thịt đỏ không. Tuy nhiên, ăn quá nhiều thịt đỏ có thể làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng và có thể khiến bệnh trầm trọng hơn. Do đó, người bệnh nên hạn chế ăn thịt đỏ (2-3 lần/tuần) hoặc dưới 80mg/ngày để đảm bảo đủ lượng protein cần thiết cho cơ thể.

Thực phẩm được chế biến sẵn

Các loại thực phẩm chế biến sẵn có hàm lượng chất bảo quản lớn làm tăng nguy cơ ung thư. Thực phẩm này bao gồm: xúc xích, cá hộp, thịt hun khói,… ít chất dinh dưỡng, nhiều chất độc hại làm biến đổi tế bào ung thư đại tràng.

Thức ăn chiên, nướng, nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh

Thực phẩm được chế biến dưới nhiệt độ cao, nhiều dầu mỡ làm tăng cân nặng, có khả năng gây ung thư đại tràng. Đồ ăn nhanh, thức ăn chiên rán nhiều dầu mỡ trong quá trình chế biến sinh ra amin dị vòng gây ung thư, khó tiêu hóa, khiến bệnh nhân ung thư đại tràng tăng nguy cơ bị tiêu chảy, buồn nôn trong quá trình điều trị.

Thực phẩm dưa muối chua, lên men

Các loại dưa cà muối có thể khiến niêm mạc đại tràng bị kích ứng nếu tiêu thụ quá nhiều. Bên cạnh đó, cà muối, dưa muối chưa kỹ sẽ chứa nhiều muối nitrit, khi ăn cùng với cá, tôm chứa amin bậc 2 sẽ biến đổi thành chất gây ung thư nitrosamin khiến bệnh tiến triển nặng hơn.

Đồ ngọt, thực phẩm chứa nhiều đường

Các loại đồ ăn ngọt, nhiều đường chứa rất ít chất dinh dưỡng nhưng lại được rất nhiều người ưa chuộng. Nhóm thực phẩm này có thể làm tăng kích thước khối u, số lượng tế bào ung thư trong cơ thể khiến bệnh nhanh chóng chuyển sang giai đoạn di căn. Vì vậy, bệnh nhân ung thư đại tràng nên tuyệt đối tránh ăn quá nhiều đồ ngọt.

Những thực phẩm bệnh nhân ung thư đại tràng nên ăn

Bên cạnh thắc mắc bệnh nhân ung thư đại tràng kiêng ăn gì thì những nhóm thực phẩm hỗ trợ điều trị bệnh cũng được rất nhiều bệnh nhân quan tâm. Ăn những thực phẩm tốt cho đại tràng, cân bằng dinh dưỡng sẽ giúp người bệnh tăng cường miễn dịch, đủ sức khỏe để tiếp nhận điều trị và chống lại bệnh tật. Dưới đây là những nhóm thực phẩm bệnh nhân ung thư đại tràng nên bổ sung:

Thực phẩm giàu chất axit folic

Thực phẩm giàu axit folic có tác dụng giảm viêm, chống oxy hóa và ngăn ngừa ung thư hiệu quả. Bệnh nhân ung thư đại tràng nên bổ sung vào bữa ăn hàng ngày các thực phẩm chứa axit folic như: trứng gà, măng tây, trái cây họ cam, quýt, củ dền, bông cải xanh, đu đủ, chuối,…

Quả bơ

Trong quả bơ chứa nhiều chất xơ, lượng vitamin thiết yếu cho cơ thể giúp bệnh nhân ung thư đại tràng cải thiện sức khỏe, giảm nguy cơ polyp ung thư đại tràng, giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.

Các loại rau họ cải

Bệnh nhân ung thư đại tràng nên bổ sung các loại rau họ cải vào thực đơn hàng ngày để cung cấp các chất dinh dưỡng, chất xơ, lượng khoáng chất cần thiết giúp phòng và hỗ trợ điều trị ung thư đại tràng. Các loại rau này bao gồm: rau bina, bắp cải, bông cải xanh, rau cải bó xôi (rau chân vịt),…

Sữa chua

Trong sữa chua chứa rất nhiều lợi khuẩn tốt cho đường ruột, hệ tiêu hóa cho cơ thể. Bệnh nhân ung thư đại tràng ăn nhiều sữa chua giúp tăng cường đề kháng, cải thiện các triệu chứng bệnh, kích thích nhu động ruột và giúp đại tràng luôn trong trạng thái cân bằng.

Gừng

Trong củ gừng có chứa các chất chống viêm rất tốt. Khi được kết hợp với tỏi, hành đỏ, nghệ,… sẽ có tác dụng hỗ trợ triệt tiêu các tế bào bất thường gây ung thư đại tràng hữu hiệu. Bệnh nhân ung thư đại tràng có thể sử dụng gừng trong các món ăn hàng ngày hoặc uống trà gừng để việc điều trị bệnh đạt hiệu quả cao.

Khoai lang

Khoai lang là thực phẩm giàu chất oxy hóa, tốt cho hệ tiêu hóa và có khả năng phòng ngừa, ngăn chặn ung thư đại tràng rất tốt. Do đó, người bệnh nên thường xuyên ăn khoai lang để hỗ trợ quá trình điều trị ung thư đại tràng diễn ra nhanh chóng.
Các loại ngũ cốc

Ngũ cốc là nhóm lương thực cần thiết cho cơ thể con người, đặc biệt là bệnh nhân ung thư đại tràng. Các loại ngũ cốc như: gạo lứt, yến mạch, mè đen, đậu, ngô,… cung cấp chất xơ giúp kích thích tiêu hóa, làm chậm lại quá trình phát triển của các tế bào ung thư đại tràng.

Nguyên tắc ăn uống và sinh hoạt của bệnh nhân ung thư đại tràng

Bên cạnh việc lưu ý ung thư đại tràng kiêng ăn gì và nên ăn gì thì người bệnh nên có chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học, hợp lý. Bệnh nhân nên lưu ý những điều dưới đây trong việc xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt:

• Ăn làm nhiều bữa nhỏ trong ngày, tránh ăn quá bữa.
• Ăn ít nhưng đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng cung cấp vào cơ thể.
• Ưu tiên các phương pháp chế biến thức ăn đơn giản như luộc, hấp.
• Nhai kỹ, ăn chậm rãi, luôn giữ vệ sinh răng miệng.
• Tăng cường ăn rau xanh và các loại rau củ quả tươi, nước ép hoa quả.
• Tránh thức khuya, ngủ đủ 7-8 tiếng/ngày.
• Có thể cắt nhỏ thức ăn, ăn thức ăn mềm, nhuyễn khi không thể ăn thức ăn thông thường.
• Uống đủ 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày.
• Tập thể dục đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày.
• Luôn giữ tinh thần lạc quan, tâm lý thoải mái, tránh lo lắng, căng thẳng.

Hy vọng qua bài viết trên bạn đã biết được bệnh nhân ung thư đại tràng kiêng ăn gì và nên ăn gì. Dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình điều trị bệnh. Tuy nhiên, mỗi bệnh nhân lại có thể trạng, khả năng hấp thu dinh dưỡng khác nhau. Do đó, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để xây dựng chế độ ăn phù hợp, mang lại hiệu quả cao.