Ung thư gan di căn là giai đoạn cuối của bệnh, khi các tế bào ung thư không nằm trong phạm vi trong gan mà bắt đầu lan tới các vị trí khác trên cơ thể. Điều này làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân và gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng. Dưới đây là những điều cần biết về ung thư gan giai đoạn di căn.
Nội dung trong bài viết
Ung thư gan di căn là gì?
Ung thư gan di căn hay còn gọi là ung thư gan giai đoạn cuối hoặc giai đoạn IV. Ung thư gan bắt đầu khi các tế bào trong mô gan phát triển bất thường vượt sự kiểm soát của cơ thể và hình thành nên các khối u.
Khi bệnh ở giai đoạn cuối, các tế bào ung thư đã phát triển là lây lan đến các hạch bạch huyết lân cận hoặc các cơ quan khác như phổi hoặc xương. Ung thư gan giai đoạn cuối được chia làm các giai đoạn nhỏ hơn như sau:
- Giai đoạn IVA: các tế bào ung thư bắt đầu lan đến các hạch bạch huyết lân cận và chưa lan đến các cơ quan khác.
- Giai đoạn IVB: khối u phát triển nhanh chóng và di căn đến các hạch bạch huyết, cơ quan xa như phổi, xương, não.
Ung thư gan di căn như thế nào?
Sự phát triển quá mức của các tế bào bất thường trong gan có thể xâm lấn các mô lân cận nếu không được điều trị kịp thời. Các tế bào ung thư khi di căn ra ngoài gan sẽ đi theo hệ thống bạch huyết có ở khắp cơ thể, xâm nhập vào một cơ quan mới và hình thành nên khối u mới tại đây. Tuy nhiên, ung thư gan thường không di căn quá xa mà thường chỉ lan đến xương, phổi hoặc não.
Có sáu bước trong quá trình di căn nhưng không phải tất cả các bệnh nhân ung thư gan di căn đều tuân theo quá trình này. Cụ thể như sau:
- Xâm lấn cục bộ: tế bào ung thư di chuyển từ vị trí ban đầu vào mô bình thường lân cận.
- Xâm lấn: tế bào ung thư lan qua thành của các mạch bạch huyết và mạch máu gần đó.
- Tuần hoàn: tế bào ung thư gan di căn đến hệ thống bạch huyết và đi theo nó để đến các bộ phận khác trên cơ thể.
- Bắt giữ và thoát mạch: tế bào ung thư gan di chuyển qua thành mao mạch (mạch máu nhỏ) và xâm nhập vào mô hoặc cơ quan lân cận.
- Tăng sinh: tế bào ung thư gan mới phát triển ở vị trí xa và tạo ra các khối u nhỏ gọi là vi mô.
- Tạo mạch: các vi mạch được kích thích và tạo ra các mạch máu mới, cung cấp các chất dinh dưỡng và oxy cần thiết cho sự phát triển của khối u ung thư tại vị trí nó di căn đến.
Các triệu chứng của ung thư gan giai đoạn di căn
Các triệu chứng ung thư gan ở giai đoạn đầu thương không xuất hiện rõ ràng nên bệnh có xu hướng được phát hiện và chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Khi ở giai đoạn di căn, các tế bào ung thư phát triển nhanh khiến các dấu hiệu của bệnh xuất hiện rõ rệt và nghiêm trọng hơn. Các triệu chứng phổ biến của ung thư gan di căn có thể kể đến như sau:
- Đau tức phía bên phải của vùng bụng trên.
- Xuất hiện các cơn đau bả vai phải hoặc cả hai vai kéo dài xuống sống lưng.
- Chán ăn, mất cảm giác ngon miệng, sụt cân hoặc buồn nôn, nôn mửa.
- Sưng bụng, đầy hơi hoặc xuất hiện hiện tượng cổ trướng.
- Vàng da và lòng trắng mắt bị vàng.
- Cơ thể mệt mỏi hoặc suy nhược không rõ nguyên nhân.
- Sốt cao dai dẳng.
Bên cạnh đó, các triệu chứng ung thư gan di căn còn khác nhau phụ thuộc vào vị trí mà khối u mới hình thành. Chẳng hạn như khi nó xâm lấn phổi có thể gây ra tình trạng khó thở, tràn dịch màng phổi; ung thư gan di căn xương gây ra hiện tượng đau nhức xương khớp hoặc xương dễ gãy hơn.
Ung thư gan di căn sống được bao lâu?
Cơ quan nội tạng lớn nhất trên cơ thể con người là gan, đảm nhiệm các chức năng như đào thải độc tố, tổng hợp các chất dinh dưỡng, sản xuất mật,… Chính vì vậy mà khi gan bị tổn thương, các chức năng khác của cơ thể cũng bị ảnh hưởng. Đặc biệt là khi nó đã bắt đầu di căn sẽ cản trở quá trình điều trị bệnh và ảnh hưởng đến tiên lượng sống của người bệnh.
Khi ung thư gan di căn, nó thường di căn đến phổi và xương. Tỷ lệ sống sót sau năm năm của bệnh nhân ung thư gan đã di căn sang các mô, cơ quan hoặc hạch bạch huyết xung quanh được ước tính là 11%. Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư gan di căn đến các mô, cơ quan hạch bạch huyết ở xa được ước tính là 3% sau 5 năm.
Các phương pháp điều trị ung thư gan di căn
Theo các bác sĩ, hiện nay vẫn chưa có phương pháp nào có thể điều trị khỏi hoàn toàn bệnh ung thư gan, nhất là khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn di căn. Các phương pháp được sử dụng trong phác đồ chữa bệnh nhằm điều trị giảm nhẹ cho bệnh nhân. Có nghĩa là các phương pháp này được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng bệnh, làm chậm sự lây lan của tế bào ung thư và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.
Các phương pháp điều trị ung thư gan di căn phụ thuộc vào các yếu tố sau:
- Độ tuổi của và sức khỏe tổng thể của người bệnh.
- Kích thước, số lượng và vị trí của các khối u di căn.
- Vị trí và loại ung thư nguyên phát ban đầu.
- Các phương pháp điều trị ung thư gan mà bệnh nhân từng thực hiện.
Một kế hoạch điều trị ung thư gan di căn thường bao gồm những phương pháp sau:
- Liệu pháp miễn dịch (liệu pháp BRM): sử dụng các kháng thể, yếu tố tăng trưởng và vắc xin để tăng cường hoặc phục hồi hệ thống miễn dịch. Từ đó tăng cường phản ứng của hệ thống miễn dịch của người bệnh để chống ung thư.
- Điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu giúp ngăn chặn các tín hiệu và các mạch máu mới giúp tế bào ung thư phát triển và phân chia. Liệu pháp nhắm mục tiêu có thể phân biệt giữa tế bào ung thư và tế bào khỏe mạnh, từ đó cho hiệu quả tiêu diệt ung thư chính xác hơn mà vẫn bảo vệ được các tế bào khỏe mạnh khác. Các tác dụng phụ của liệu pháp này có thể xảy ra là mệt mỏi hoặc tiêu chảy.
- Hóa trị liệu: sử dụng các loại thuốc để tiêu các tế bào ung thư khắp cơ thể người bệnh. Liệu pháp này thường được chỉ định điều trị cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối, nhắm vào các tế bào đang phát triển và nhân lên nhanh chóng, bao gồm cả một số tế bào khỏe mạnh.
- Xạ trị: sử dụng bức xạ năng lượng cao để để tiêu diệt tế bào ung thư, thu nhỏ khối u và giảm đau. Bệnh nhân có thể được bức xạ từ bên ngoài hoặc bên trong bằng cách sử dụng các viên phóng xạ đặt trong cơ thể, gần các tế bào ung thư.
- Cắt bỏ tần số vô tuyến (RFA): là phương pháp tiêu diệt khối u bằng năng lượng và thường được dùng để điều trị ung thư gan di căn. RFA là thủ thuật sử dụng dòng điện có tần số cao để tạo ra nhiệt và loại bỏ các tế bào ung thư.
Chế độ ăn uống cho bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối
Chế độ ăn uống không thể giúp chữa khỏi ung thư gan trong giai đoạn di căn nhưng nó có thể cung cấp cho cơ thể người bệnh đầy đủ dinh dưỡng để họ có đủ sức khỏe, nâng cao miễn dịch để chống lại bệnh và hỗ trợ quá trình điều trị. Bệnh nhân ung thư gan di căn nên ăn các loại thực phẩm sau:
- Các loại trái cây tươi và rau củ nhiều màu sắc (rau bina, cà rốt, bông cải xanh, măng tây, ớt đỏ, dâu tây,…)
- Thực phẩm giàu protein từ thịt gà, trứng, cá, đậu phụ, đậu, lạc, vừng và sữa ít béo.
- Chất béo lành mạnh có trong các nhóm thực phẩm như quả bơ, quả hạch, dầu ô liu, và các loại hạt.
- Các loại ngũ cốc nguyên hạt: gạo lứt và bánh mì, yến mạch, kiều mạch, kê, bánh mì nguyên cám.
- Thực phẩm giàu Vitamin và khoáng chất như mồng tơi, các loại rau thơm, mồng tơi khoai tây,…
- Thực phẩm giàu Magie và Trytophan giúp cải thiện tình trạng mất ngủ, trầm cảm cho bệnh nhân như gạo lứt, bột mì, rong biển, chuối,…
- Uống nhiều nước giúp thanh lọc, đào thải độc tố ra khỏi cơ thể qua đường bài tiết và làm giảm gánh nặng cho gan.
Những thực phẩm bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối nên tránh:
- Hạn chế ăn đồ ngọt và đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, có ít chất dinh dưỡng.
- Tránh hoặc hạn chế rượu bia vì nó có thể gây hại cho gan của bệnh nhân.
- Không ăn thực phẩm chứa nhiều muốn khiến tích tụ dịch trong gan làm chướng bụng nghiêm trọng hơn.
- Hạn chế thực phẩm có hàm lượng đạm cao như thực phẩm giàu protein có trong rau củ và đậu nành.
Ung thư gan di căn và các phương pháp điều trị căn bệnh này có thể gây ra tình trạng buồn nôn khiến người bệnh khó ăn, ăn uống kém. Để giảm bớt tình trạng này, bạn có thể ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì chỉ ăn 3 bữa lớn để tiêu hóa dễ dàng và giảm cảm giác buồn nôn. Đặc biệt, bệnh nhân ung thư gan giai đoạn này cần giữ tính thần lạc quan, vui vẻ để hỗ trợ quá trình chữa trị và sống lâu hơn.
- Tiến sĩ, Lương y quốc gia Ngô Đức Vượng
- Nguyên Giảng viên Đại học Đà Lạt, Đại học Quốc gia Hà Nội.
- Là một nhà khoa học chân chính, một lương y giàu kinh nghiệm,
- Ông đã từng tự chữa bệnh ung thư cho mình
- Cứu chữa cho rất nhiều trường hợp bệnh viện trả về, giúp bệnh nhân tìm lại sự cân bằng sức khỏe.
- Đã xuất bản rất nhiều cuốn sách viết về tôn giáo, vũ trụ, năng lượng sinh học, các vấn đề về tinh thần
- Soạn 4 giáo trình và chuyên đề giảng dạy tại trường ĐHQG Hà Nội
- Liên tục là lao động tiên tiến
- Huy chương vàng thành tích nghiên cứu khoa học phục vụ sản xuất
- Tiến sĩ, lương y quốc gia Ngô Đức Vượng là cố vấn chuyên môn thông tin truyền tải trên website Cẩm Nang Ung Thư